پروژه بادشکن غیرزنده با ۱۱ روش مختلف در قم اجرا می‌شود
تاریخ انتشار: ۱۵ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۵۲۲۱۰
وحید جعفریان مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور از وضعیت اراضی حسین آباد میش مست و پروژه مقابله با بیابان زایی این منطقه بازدید کرد.
وحید جعفریان در این بازدید بیان کرد: پروژه اجرای بادشکن غیرزنده به صورت نمونه در سطح ۲۰ هکتار از مساحت حسین آبادمیش مست استان قم، با مشارکت دانشگاه منابع طبیعی و آبخیزداری تهران و سازمان منابع طبیعی اجرا می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او اضافه کرد: برای اجرا از ۱۱ روش بادشکن غیرزنده از جمله بادشکن با نی، توری‌های کنفی و نمدی به صورت همزمان استفاده می‌شود تا کاربردی‌ترین و بهترین روش انتخاب شود.
مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی کشور، تصریح کرد: قرارگیری ایران در کمربند بیابانی جهان باعث شده تا بخش زیادی از مساحت ایران را مناطق خشک و بیابانی تشکیل دهد. حدود ۳۰ میلیون هکتار از اراضی کشور تحت تأثیر فرسایش بادی و ۱۴ میلیون هکتار کانون بحرانی در ۲۲ استان قرار دارد و عواملی مانند خشکسالی و رطوبت کم خاک، پوشش گیاهی محدود، خصوصیات خاک و وقوع باد‌های شدید، احتمال وقوع و تشدید فرسایش بادی را افزایش می‌دهد.
او ادامه داد: آثار و تبعات فرسایش بادی و طوفان‌های گردوغبار متعدد بوده از جمله این تبعات می‌توان به کاهش حاصلخیزی خاک، پر شدن کانال‌های آبیاری، کاهش دید و بروز مشکلات در حمل‌ونقل هوایی، خسارت به تأسیسات و مناطق مسکونی، تسریع بیابانزایی، آلودگی هوا، اختلال در خطوط ریلی و مسائل بهداشتی اشاره کرد. طوفان‌های گردوغبار ناشی از فرسایش بادی در موارد شدید حتی جان انسان‌ها را به خطر می‌اندازند.
جعفریان عنوان کرد: با توجه به خسارت‌های زیادی که هرساله حرکت ماسه‌های روان ایجاد می‌کند و به‌منظور کنترل فرسایش بادی، تثبیت ماسه‌های روان برای کشوری مانند ایران که بالغ ۶/۲ میلیون هکتار پهنه و تپه ماسه‌ای دارد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.
او عنوان کرد: به منظور مقابله با بیابانزایی و فرسایش بادی، فعالیت‌های گسـترده‌ای در کشور انجام شده است. این فعالیت‌ها از طریق اقداماتی مانند نهال‌کاری، بذرکاری و بذرپاشی، احداث بادشکن غیرزنده، خندق رسوب‌گیر، سازه‌های ذخیره و استحصال آب، مالچ‌پاشی با استفاده از مواد نفتی، مدیریت جنگل‌های دست کاشت مناطق بیابانی، حفاظت و قرق و مراقبت و آبیاری انجام شده است که هر یک، بر اساس نوع و هدف پروژه‌ها، امکان‌پذیری فنی، اقتصادی (نسبت سود به هزینه) و توجه به جنبه‌های مختلف زیست‌محیطی، اکولوژیکی و اجتماعی مکان‌یابی و اجرا می‌گردند.
جعفریان مطرح کرد: یکی از روش‌های تثبیت ماسه‌های روان، کاهش سرعت باد در نزدیکی سطح زمین است که با ایجاد یک مانع در برابر باد غالب که به آن بادشکن می‌گویند، محقق می‌شود. بادشکن‌ها به دوگروه زنده و غیرزنده یا مکانیکی تقسیم می‌شوند؛ بادشکن زنده، یک یا چند ردیف از گونه‌های درختی بومی منطقه است که برای افزایش کارایی، بهتر است ترکیبی از درختان همیشه سبز و درختان خزان کننده استفاده شود.
او ادامه داد: بادشکن غیرزنده، ردیفی از شاخه‌های خشکیده درختان، دیوار‌های ساخته‌شده از مصالح ساختمانی مانند سنگ، الوار چوبی، گل و آجر و یا سایر مصنوعات انسان‌ساز هستند. گاهی با توجه به شرایط اکولوژیکی شکننده مناطق خشک و بیابانی نظیر، کمبود منابع آب سطحی و زیرزمینی، باران کم و پراکنش زمانی و مکانی نامناسب آن، فقیر بودن خاک ازنظر مواد آلی و شوری و خشک‌سالی‌ها، ایجاد بادشکن زنده با محدودیت روبه‌رو است؛ لذا در چنین شرایطی استفاده از بادشکن مکانیکی شدیداً توصیه می‌شود.
جعفریان مطرح کرد: بنابراین این روش‌ها در مناطقی کاربرد دارند که کمبود رطوبت در عرصه‌های غبارخیز، تپه‌ها و پهنه‌های ماسه‌ای وجود داشته باشد و فرسایش بادی به حدی باشد که امکان استقرار پوشش گیاهی بدون احداث سازه‌ها بر روی تپه‌ها و یا پهنه‌های ماسه‌ای و مناطق غبارخیز در کوتاه‌مدت غیرممکن و یا به دشواری امکان‌پذیر باشد.
او اضافه کرد: روش‌های مکانیکی در شرایط اکولوژیکی خاص مناطق بیابانی قابل‌اجرا هستند و گردوغبار و ماسه‌های روان را تثبیت می‌کنند؛ به آب احتیاج ندارند و با نقش حمایتی خود به استقرار پوشش گیاهی کشت‌شده کمک می‌کنند. بادشکن‌ها و موانع مکانیکی با ایجاد زبری و تغییر در رفتار باد، فرسایش بادی را محدود می‌کنند.
مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی کشور گفت: جدیدترین فناوری تثبیت ماسه‌های روان در کشور چین، استفاده از توری‌ها و پارچه‌های زیست‌سازگار گیاهی از جنس پلی‌لاکتیک اسید (PLA) می‌باشد. این نوع از بادشکن‌ها بر پایه ایجاد زبری در سطح خاک طراحی شده‌اند.
او ادامه داد: علی‌رغم اینکه کاربرد بادشکن‌های ساخته‌شده از الیاف پلی‌لاکتیک‌اسید در چین با نتایج موفقیت‌آمیزی به همراه بوده است؛ اما به دلیل شرایط اکولوژیکی متفاوت ایران، ملاحظات زیست‌محیطی و هزینه‌های تولید و انتقال آنها نیازمند بررسی بیشتر است.
جعفریان اضافه کرد: از طرفی تا‌به‌حال کارایی این بادشکن‌ها در ایران بررسی نشده و استفاده از آن با شبهاتی همراه است؛ زیرا ایران دارای ماسه‌زار‌ها و بیابان‌های گرم و خشک است که ازنظر شرایط اکولوژیکی، اقلیمی و محیطی با بیابان‌های سرد و خشک چین متفاوت است.
او عنوان کرد: با اجرای طرح پایلوت بادشکن غیرزنده، کارایی و دوام این بادشکن‌ها در شرایط اقلیمی ایران بررسی می‌شود.
جعفریان مطرح کرد: همان‌گونه که بیان شد به‌علت وارداتی بودن و عدم تولید آن در ایران، پلیمر گرانی است که استفاده از آن برای ساخت بادشکن مکانیکی در ایران هزینه‌بر است بنابراین تلاش می‌شود با استفاده از مواد پلیمری زیست‌سازگار موجود و ارزان قیمت در ایران، بادشکن مکانیکی ساخته شود.
او افزود: یکی از آیتم‌های مهم در انتخاب روش مناسب کنترل فرسایش بادی و تثبیت ماسه‌های روان، زیست‌سازگاری و قیمت نهاده مورد استفاده است لذا استفاده از مواد معدنی که به صورت طبیعی نیز در عرصه‌های بیابانی وجود دارند، می‌تواند یکی از گزینه‌های مناسب برای نیل به هدف باشد؛ بنابراین می‌توان از مصالح و مواد معدنی برای ساخت بادشکن‌های مکانیکی استفاده نمود.
جعفریان تصریح کرد: روش‌های نوین آبیاری در کشت گیاهان علاوه بر رفع کمبود آب جهت آبیاری گیاهان، جلوگیری از تبخیر از سطح خاک و تلفات آب و رشد کم نهال‌ها و مرگ‌ومیر آنها، سبب افزایش کارایی تثبیت ماسه‌زار‌ها نیز می‌گردد. بنابراین، انتظار می‌رود کاربرد روش‌های نوین کشت و آبیاری، بازدهی آب را در مقایسه با روش‌های مرسوم به طوری چشمگیر افزایش دهد.
جعفریان بعد از بازدید با حضور در فرمانداری قم در دیدار با جمعی از مدیران استان با بیان اینکه هر عاملی که منابع آبی را در عرصه‌ها کم کند به عنوان ریشه و علل وقوع گرد و غبار درنظر گرفته می‌شود، تصریح کرد: محدوده مدیریت گرد و غبار دیگر محدوده ۳۰ یا ۱۰۰ هزار هکتار نیست بلکه در هر جایی که دریافت منابع آب یا تامین حق‌آبه کاهش یابد با مشکل روبرو خواهیم بود و ما نیازمند یک بازنگری کلان هستیم تا بتوانیم چالش کم‌آبی که از موانع رشد و توسعه است را مهار کنیم.
او اضافه کرد: ما اعتقاد نداریم که با پاک کردن صورت اصلی موضوع که شیوه تعامل و مدیریت منابع آب است با حذف تعداد دام یا کاهش درختکاری می‌توانیم به نتیجه برسیم، بنابراین از دید مقابله با بیابانزایی تقاضا داریم که در برنامه‌های توسعه استان هر اقدامی که در جهت ارتقای بهره‌وری آب و اثرات سو تغییر کاربری و اقدامات کشاورزی پایدار انجام می‌شود با توجه به وضعیت آب و خاک انجام شود.
مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه موضوع گرد و غبار باید در حوزه کلان توسعه مورد توجه قرار گیرد، اظهار کرد: تلاش ما این است که مجموعه درهم تنیده و نقش‌آفرین در حوزه مدیریت گرد و غبار را بهتر ساماندهی کنیم تا بتوانیم به نتیجه مطلوب‌تری برسیم، همانطور که رهبری هم فرمودند ما نباید فقط آمار را مدنظر قرار دهیم بلکه باید بدانیم اگر کار‌های انجام شده نتیجه بخش نبوده باید روش‌ها را تغییر دهیم.
او با بیان اینکه کشور‌های مختلف تجارب مطلوبی در حوزه مقابله با بیابانزایی به دست آورده‌اند، گفت: امروز از فعالیت مشترک ایران و چین در حوزه مقابله با بیابانزایی در استان قم بازدید کردیم که یکی از رویکرد‌های جایگزین مالچ‌پاشی است.
جعفریان اضافه کرد: استان قم نیازمند یک برنامه کاربردی و عملیاتی حداقل در سطح ۱۰۰ هزار هکتار است و با وجود اینکه برنامه‌های مطالعاتی منابع اعتباری کمتری دارند، اما با پیگیری مدیرکل منابع طبیعی استان اعتبار ویژه‌ای اختصاص یافته تا مطالعات کامل‌تری برای سطح ۱۰۰ هزار هکتاری استان قم انجام شود.
او با بیان اینکه سازمان منابع طبیعی بیش از ۶۰ سال است که اقدامات مختلف را در راستای مقابله با بیابانزایی انجام می‌دهد، گفت: منابع طبیعی به عنوان یک سازمان تخصصی اعلام می‌کند که اقدامی در حوزه مدیریت دام، پایدار است که متأثر از الگو‌های مشارکتی باشد و در این راستا باید اقدامات بهبود معیشت، توانمندسازی و تشکل‌سازی دنبال شود.
جعفریان بیان کرد: سازمان منابع طبیعی اعلام کرده است که با ظرفیت‌های محلی و مردم باید بتوانیم در یک اقدام همسو با مردم الگو‌های اقتصادی جدید را تعریف کنیم و مردم را به سمتی هدایت کنیم که منافع آنان تامین شود و در کنار آن منافع ملی و جهانی هم محقق شود؛ از ۱۵ هزار هکتار جنگل‌های دست کاشت استان قم باید با جدیت حراست کنیم چراکه اگر این جنگل‌ها نبودند امروز ما در استان قم شاهد بحران‌های جدی بودیم.
او ادامه داد: ما علاقه‌مند هستیم که منابع اعتباری طرح ۱۰۰ هزار هکتاری مقابله با بیابانزایی در استان قم تامین شود و در این راستا مشارکت جدی خواهیم داشت.
جعفریان تصریح کرد: اگر نسبت به وضعیت موجود بی‌توجهی شود استان قم در حوزه بیابانزایی آسیب جدی می‌بیند و این آسیب گریبان‌گیر استان‌های همجوار نیز خواهد شد.
باشگاه خبرنگاران جوان قم قممنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: منابع طبیعی قم آبخیزداری مقابله با بیابان زایی تثبیت ماسه های روان شرایط اکولوژیکی بادشکن غیرزنده ۱۰۰ هزار هکتار او ادامه فرسایش بادی گرد و غبار بادشکن ها منابع آب استان قم روش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۵۲۲۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۴ پروژه شاخص شهری بجنورد در اولویت اجرا است
جمشید عین بیگی در نشست خبری هیأت رئیسه، رؤسای کمیسیون‌های تخصصی و اعضای شورای اسلامی شهر بجنورد با اصحاب رسانه که ۱۰ اردیبهشت ماه برگزار شد، اظهار کرد: تکلیف بیمارستان مادر و کودک که می‌خواستند آن را در شهربازی بسازند و شورای اسلامی شهر با آن موافقت نکرد، روشن شد تا شاهد تهدید فضاهای سبز شهری نباشیم. وی ادامه داد: مسئولان تصمیم گرفتند آن را در جاده ارکان بسازند. برای بهبود دسترسی به مراکز بیمارستانی، دانشگاهی و... که در این مسیر است، همه دستگاه های اجرایی مربوطه باید پای کار باشند و نمی شود شهرداری را در این خصوص تنها گذاشت. وی با اشاره به بعضی اقدامات شاخص شورای شهر مرکز استان، بیان کرد: بیش از ۱۴ سال است که دچار فرسودگی ناوگان بودیم و هیچ خودرویی خریداری نشد اما در این دوره شورای شهر تمهیدات لازم برای خرید ۲۶ اتوبوس شهری فراهم شد. عین بیگی ادامه داد: تاکنون تلاش کرده‌ایم که از خام فروشی در شهر جلوگیری و ارزش افزوده برای دارایی‌های شهر ایجاد کنیم. رئیس کمیسیون عمران معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر بجنورد نیز در این جلسه گفت: یکی از اقدامات شاخص شورای اسلامی شهر حمایت از شهرداری و توسعه آسفالت‌ها بوده که افزایش چشمگیری پیدا کرده است. علی اربابی افزود: در ابتدای فعالیت این دوره از شورای شهر ۷۰ هزار متر مربع آسفالت ریزی انجام شده بود که در سال گذشته به ۲۳۱ هزار متر مربع رسید. به گفته وی قرار است میزان آسفالت‌ها در سال جاری نیز ۳۵۰ هزار تا ۴۰۰ هزار متر مربع باشد. وی با اشاره به معضل ترافیک در مرکز استان نیز گفت: در این راستا قصد داریم با ایجاد تقاطع غیر همسطح در میدان خرمشهر بخشی از معضل ترافیک در این محور را برطرف کنیم. همچنین ۵ بازگشایی محوری نیز در برنامه شهرداری گنجانده شده است. به گفته وی، راه اندازی مرکز کنترل ترافیک نیز که ۲۰ سال است محقق نشده امسال تحقق می‌یابد. رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر بجنورد نیز در این جلسه گفت: بودجه امسال شهرداری بجنورد ۱.۶ همت پیش بینی شده است که تلاش می‌کنیم آن را محقق کنیم. یوسف مغروری افزود: یکی از اقداماتی که برای تحقق بودجه در دست اقدام است مطالبات شهرداری از دستگاه‌های مختلف بوده که حدود ۳۵۰ میلیارد تومان را شامل می‌شود. وی تصریح کرد: برای دریافت این مطالبات باید استانداری و سازمان برنامه و بودجه نیز پایه کار باشند اما متاسفانه همچنان پرداخت این بدهی‌ها در اعتباراتی که به دستگاه‌ها اختصاص می‌یابد دیده نمی‌شود. رئیس کمیسیون اقتصادی و سرمایه‌گذاری شورای اسلامی شهر بجنورد نیز در این نشست بیان کرد: چهار پروژه شاخص سرمایه‌گذاری را دنبال می‌کنیم تا به سرانجام برسد. سید محسن موسوی اظهار کرد: پارکینگ طبقاتی در هسته مرکزی شهر، ایجاد تقاطع غیر همسطح و زیرگذر در میدان خرمشهر، ایجاد مرکز کنترل ترافیک و شهربازی بجنورد از جمله این پروژه‌ها محسوب می‌شود. این عضو شورای اسلامی شهر بجنورد ادامه داد: معضل غیر فعال بودن فرودگاه بجنورد نیز یکی از موضوعاتی محسوب می‌شود که در بخش سرمایه‌گذاری نمود منفی دارد و باید تلاش کنیم تا با دیپلماسی شهری این مشکل برطرف شود. وی همچنین افزود: در این دوره از شورای اسلامی شهر سرانه فضای سبز که به ازای هر فر چهار متر مربع بود با تلاش‌های بسیار به ۱۳ متر مربع افزایش یافت. رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای اسلامی شهر بجنورد نیز گفت: شورای اسلامی شهر خود را موظف می‌داند که از دارایی شهرداری که متعلق به مردم است حراست کند و در این مسیر تخلفاتی که رخ می‌دهد را پیگیری کند. مهدی معلم گفت: پرسنل شهرداری افرادی زحمتکش و پرتلاش هستند اما به صورت محدود شاهد بعضی تخلفات بودیم که تاکنون ۲۱ نفر از آنها به تخلفات اداری کمیته انضباطی و یا سیستم قضایی معرفی شده‌اند که در این مسیر سه نفر نیز اخراج شده‌اند. وی به ضرورت انضباط شهری و رعایت مقررات سد معبر اشاره کرد و افزود: برای نخستین بار شاهد برخوردهای قاطع با مصادیق سد معبر بودیم که حمایت‌های سایر اعضای شورا و همچنین دادستانی، رسیدگی به این معضل در شهر ادامه دارد. دیگر عضو شورای اسلامی شهر بجنورد نیز به کمبودهای استان اشاره کرد و گفت: توسعه نیافتگی استان خراسان شمالی به دلیل نبود تخصص نیست بلکه باید نگاه‌های مدیریتی تغییر یابد. یزدانی افزود: افزایش تراکم در شهر بجنورد از یک سال و نیم است که پیگیری می‌شود اما مسئولان گفته‌اند چون این موضوع رسانه‌ای شده باید مسکوت بماند. به تصریح کرد: این یک مصداق از نگاه‌های نادرست مدیریتی است و تا زمانی که تغییر نکند این استان توسعه نمی‌یابد. وی اظهار کرد: نباید دیدگاه‌های جناحی حزبی و گروهی را در تصمیماتی که برای استان اتخاذ می‌شود دخالت دهیم نقدهایی که مطرح می‌شود نیز باید منصفانه باشد. به گفته وی، توسعه مرکز استان نیازمند همراهی و همدلی است و باید دست یکدیگر را برای توسعه بگیریم تا توسعه اتفاق بیفتد. یزدانی بیان کرد: یکی از مشکلات شهرداری بجنورد، فرسودگی کارخانه آسفالت و عمر حدود ۴۰ ساله آن است که سبب فعالیت محدود آن شده و علی رغم اینکه مشکل قیر نداریم باید فکری به حال تهیه آسفالت کنیم. وی تصریح کرد: آسفالت محلات حاشیه بجنورد در اولویت قرار دارد و به صورت جدی ین موضوع را رصد می‌کنیم تا خدمات به صورت متوازن ارائه شود. / خراسان شمالی _خبرنگار جام جم _اسدالله ابراهیمی
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان